Nghịch lý cơ học lượng tử "con mèo của Schrödinger" theo diễn giải nhiều thế giới. Theo diễn giải này, mỗi sự kiện là một điểm phân nhánh; con mèo có thể còn sống hay đã chết, thậm chí trước khi cái hộp được mở, nhưng con mèo "còn sống" và con mèo "đã chết" thuộc về các nhánh khác nhau của vũ trụ, cả hai đều thật như nhau nhưng không tương tác lẫn nhau.[1]
Diễn giải nhiều thế giới hay thuyết thế giới phân nhánh là một sự diễn giải cơ học lượng tử khẳng định thực tế khách quan của hàm sóng phổ quát và phủ nhận thực tế của hàm sóng sụp đổ. Nhiều thế giới có nghĩa là xác suất về một lịch sử phụ và tương lai là có thật, đại diện cho từng "thế giới" (hay "vũ trụ") thực tế. Thuyết tuyên bố có một lượng rất lớn—nhiều khi vô tận[2]—số vũ trụ, và tất cả mọi thứ không chỉ có thể đã xảy ra trong quá khứ của chúng ta, mà còn có thể đã xảy ra trong quá khứ của một số vũ trụ hoặc nhiều vũ trụ khác. Thuyết này cũng được gọi là MWI, công thức tương quan các trạng thái, diễn giải Everett, thuyết hàm sóng phổ quát vũ trụ, diễn giải nhiều vũ trụ, hay chỉ nhiều thế giới.
Công thức tương quan các trạng thái ban đầu được xây dựng bởi Hugh Everett vào năm 1957.[3][4] Sau đó, công thức này trở nên phổ biến và được đổi tên thành nhiều thế giới bởi Bryce Seligman DeWitt vào các thập niên 1960 và 1970.[1][5][6][7] Các phương pháp li khai để diễn giải cơ học lượng tử đã được thăm dò và phát triển hơn nữa,[8][9][10] và trở nên khá phổ biến. MWI là một trong nhiều giải thuyết đa vũ trụ trong vật lý và triết học. Ngày nay nó được xem là sự diễn giải chính thống cũng với những diễn giải li khai khác, diễn giải Copenhagen,[11] và các diễn giải xác định như thuyết De Broglie-Bohm.
Trước nhiều thế giới, thực tế luôn xem chỉ duy nhất có một lịch sử đã diễn ra. Tuy nhiên, nhiều thế giới được xem như một thân cây có nhiều nhánh, trong mỗi nhánh cây là một kết quả lượng tử có xác suất xảy ra.[12] Nhiều thế giới hòa hợp những quan sát các sự kiện không xác định, chẳng hạn như sự phân rã phóng xạ ngẫu nhiên, với các phương trình được xác định toàn phần của vật lý lượng tử.
Trong nhiều thế giới, sự hiện diện chủ quan của hàm sóng sụp đổ được giải thích bằng cơ chế mất kết hợp lượng tử, và điều này được cho là để giải quyết tất cả các nghịch lý tương quan của thuyết lượng tử, chẳn hạn như nghịch lý EPR[13][14] và con mèo của Schrödinger,[1] vì mỗi xác suất kết quả của mỗi sự kiện xác định hoặc tồn tại trong "lịch sử" hoặc "thế giới" của riêng nó.
Đa vũ trụ
Du hành thời gian
Nghịch lý ông nội
Jeffrey A. Barrett, The Quantum Mechanics of Minds and Worlds, Oxford University Press, Oxford, 1999.
Peter Byrne, The Many Worlds of Hugh Everett III: Multiple Universes, Mutual Assured Destruction, and the Meltdown of a Nuclear Family, Oxford University Press, 2010.
Jeffrey A. Barrett and Peter Byrne, eds., "The Everett Interpretation of Quantum Mechanics: Collected Works 1955-1980 with Commentary", Princeton University Press, 2012.
Julian Brown, Minds, Machines, and the Multiverse, Simon & Schuster, 2000, ISBN 0-684-81481-1
Paul C.W. Davies, Other Worlds, (1980) ISBN 0-460-04400-1
James P. Hogan, The Proteus Operation (science fiction involving the many-worlds interpretation, time travel and World War 2 history), Baen, Reissue edition (ngày 1 tháng 8 năm 1996) ISBN 0-671-87757-7
Adrian Kent, One world versus many: the inadequacy of Everettian accounts of evolution, probability, and scientific confirmation * Asher Peres, Quantum Theory: Concepts and Methods, Kluwer, Dordrecht, 1993.
Andrei Linde và Vitaly Vanchurin, How Many Universes are in the Multiverse?
Stefano Osnaghi, Fabio Freitas, Olival Freire Jr, The Origin of the Everettian Heresy Lưu trữ ngày 28 tháng 5 năm 2016 tại Wayback Machine, Studies in History and Philosophy of Modern Physics 40(2009)97-123. A study of the painful three-way relationship between Hugh Everett, John A Wheeler và Niels Bohr and how this affected the early development of the many-worlds theory.
Mark A. Rubin, Locality in the Everett Interpretation of Heisenberg-Picture Quantum Mechanics, Foundations of Physics Letters, 14, (2001), pp. 301-322, arXiv:quant-ph/0103079
David Wallace[cần định hướng], Harvey R. Brown, Solving the measurement problem: de Broglie-Bohm loses out to Everett, Foundations of Physics, arXiv:quant-ph/0403094
David Wallace, Worlds in the Everett Interpretation, Studies in the History and Philosophy of Modern Physics, 33, (2002), pp. 637-661, arXiv:quant-ph/0103092
John A. Wheeler và Wojciech Hubert Zurek (eds), Quantum Theory and Measurement, Princeton University Press, (1983), ISBN 0-691-08316-9
Từ điển từ Wiktionary Tập tin phương tiện từ Commons Tin tức từ Wikinews Danh ngôn từ Wikiquote Văn kiện từ Wikisource Tủ sách giáo khoa từ Wikibooks Tài nguyên học tập từ Wikiversity
Everett's Relative-State Formulation of Quantum Mechanics - Jeffrey A. Barrett's article on Everett's formulation of quantum mechanics in the Stanford Encyclopedia of Philosophy.
Many-Worlds Interpretation of Quantum Mechanics - Lev Vaidman's article on the many-worlds interpretation of quantum mechanics in the Stanford Encyclopedia of Philosophy.
Hugh Everett III Manuscript Archive (UC Irvine) - Jeffrey A. Barrett, Peter Byrne, and James O. Weatherall (eds.).
Michael C Price's Everett FAQ - a clear FAQ-style presentation of the theory.
The Many-Worlds Interpretation of Quantum Mechanics - a description for the lay reader with links.
Against Many-Worlds Interpretations by Adrian Kent
Many-Worlds is a "lost cause" according to R. F. Streater
The many worlds of quantum mechanics John Sankey
Max Tegmark's web page
Henry Stapp's critique of MWI, focusing on the basis problem Canadian J. Phys. 80,1043-1052 (2002).
Everett hit count on arxiv.org
Many Worlds 50th anniversary conference at Oxford Lưu trữ ngày 14 tháng 1 năm 2009 tại Wayback Machine
"Many Worlds at 50" conference Lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2009 tại Wayback Machine at Perimeter Institute
Scientific American report on the Many Worlds 50th anniversary conference at Oxford
Highfield, Roger (ngày 21 tháng 9 năm 2007). "Parallel universe proof boosts time travel hopes". The Daily Telegraph. Lưu trữ bản gốc ngày 20 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 26 tháng 10 năm 2007. {{Chú thích tạp chí}}: Chú thích magazine cần |magazine= (trợ giúp).
HowStuffWorks article
Physicists Calculate Number of Parallel Universes Physorg.com ngày 16 tháng 10 năm 2009.
TED-Education video - How many universes are there?.